Fot. Adobe Stock

Nawigacja satelitarna wyłącza część mózgu ludzkiego

Nawigacja satelitarna nie tylko ułatwia nam dotarcie do celu, ale sprawia również, że nasz mózg nie musi się przemęczać. Naukowcy z University College London dowiedli, że używanie GPS wyłącza dwa istotne rejony mózgu: hipokamp i korę przedczołową.

Brytyjscy uczeni na potrzeby prowadzonych badań, śledzili aktywność mózgu u 24 kierowców. Uczestnicy podczas badania poruszali się w specjalnym symulatorze po jednej z dzielnic centralnego Londynu. Naukowcy badali aktywność w hipokampie, regionie mózgu odpowiedzialnym za pamięć i nawigację oraz w korze przedczołowej, która bierze udział w planowaniu i podejmowaniu decyzji.

Stworzyli również mapę labiryntu ulic Londynu, aby zrozumieć, jak reagują na nie te regiony mózgu. Podczas gdy ochotnicy poruszali się całkowicie orientacyjnie, ich hipokamp i kora przedczołowa wykazywały gwałtowny wzrost aktywności. Ta aktywność mózgu była tym większa, im więcej ulic do wyboru miały osoby badane. Wejście na skrzyżowanie siedmiu ulic zwiększało aktywność w mózgu uczestników. Nie zaobserwowano natomiast żadnej aktywności podczas korzystania przez uczestników badania z nawigacji satelitarnej GPS.

Wyniki badań potwierdzają model, w którym hipokamp symuluje podróże po możliwych trasach, a kora przedczołowa pomaga zaplanować, która z nich doprowadzi nas do celu. Gdy korzystamy z nawigacji satelitarnej, która podpowiada nam jak mamy się poruszać, te części mózgu nie reagują na sieć ulic. To tak gdyby nasz mózg wyłączał zainteresowanie otaczającymi nas ulicami.

Wcześniejsze badania przeprowadzone na tej samej uczelni wykazały zmiany w strukturze mózgów uczących się topografii miasta londyńskich taksówkarzy. Zaobserwowano bardziej rozwiniętą istotę szarą w tylnej części hipokampa. Wyniki nowych badań sugerują, że korzystanie przez taksówkarzy z nawigacji satelitarnej nie angażuje ich hipokampów.

Zespół przeanalizował również sieci ulic w dużych miastach na całym świecie, aby wyobrazić sobie, jak łatwa może być ich nawigacja. Londyn ze swoją złożoną siecią małych uliczek wydaje się być szczególnie obciążony dla hipokampu. Z drugiej strony, poruszanie się po Manhattanie w Nowym Jorku może wymagać znacznie mniejszego wysiłku umysłowego. Dzięki siatkowemu układowi na większości skrzyżowań można jechać tylko prosto, w lewo lub w prawo.

Naukowcy planują współpracę z firmami zajmującymi się inteligentnymi technologiami, programistami i architektami, aby uporządkować przestrzeń miejską i uczynić ją łatwiejszą do nawigowania. To może mieć znaczenie zwłaszcza w przypadku lokalizacji szpitali czy ośrodków opieki nad osobami starszymi, gdzie osoby z objawami demencji mogą mieć trudności z poruszaniem się. Powiązanie struktury miast z zachowaniami istnieje od lat 80-tych XX wieku, ale jest to pierwsze badanie, które ujawnia wpływ tej struktury na mózg ludzki.

Badania te pozwalają przyjrzeć się rozkładowi miasta lub budynku i zastanowić się jak prawdopodobnie zareagują systemy pamięci w mózgu.

Artykuł napisany na podstawie publikacji naukowej „Hippocampal and prefrontal processing of network topology to simulate the future” opublikowanej w Nature Communications dn. 21.03.2017
(Autorzy publikacji: Javadi A.H., Emo B., Howard L.R., Zisch F.E., Yu Y., Knight R., Silva J.P., Spiers H.J.)
DOI:10.1038/ncomms14652